آموزش پدر و مادر يكي از مسائل مهمي است كه توجه چنداني به آن نمي‌شود. در واقع والدين معمولا براي تربيت فرزندانشان سعي مي‌كنند تا جاي ممكن اطلاعات خود را راجع به تربيت كودك و افزايش مهارت‌هاي وي بالا ببرند اما كمتر پيش مي‌آيد كه به توانايي‌هاي خود نيز توجه داشته باشند و بخواهند اصولي را در زمينه پدر يا مادر خوب بودن آموزش ببينند. با اين حال متخصصان روانشناسي خانواده و كودك معتقدند كه شما پيش از اقدام براي تولد فرزند مي‌بايست مهارت‌هاي خود را در زمينه والدگري افزايش دهيد. براي اين كار روش‌هاي مختلفي وجود دارد، به طور مثال شما مي‌توانيد با مطالعه كتاب يا كمك گرفتن از مشاورين در زمينه فرزندپروري مهارت‌هاي خود را به عنوان پدر يا مادر ارتقا بخشيد. در ادامه به طور جامع درباره آموزش پدر و مادر صحبت خواهيم كرد پس همراه ما باشيد.

آموزش پدر و مادر | يادگيري پدر بودن

اگرچه ما تربيت را بيشتر وظيفه مادر مي‌دانيم اما اين باور از نظر متخصصين كاملا اشتباه است. كودك شما براي رشد سالم و برخورداري از سلامت روان به هردو والد نياز دارد. نبود هريك از والدين يا بي توجهي آن‌ها به مسائل كودك مي‌تواند آسيب‌هايي را به همراه داشته باشد. معمولا حضور پدر و تلاش وي در تربيت كودكان باعث ايجاد احساس امنيت، اقتدار و اعتماد به نفس در فرزندان مي‌شود. به ويژه در ارتباط با فرزندان پسر در خانواده نقش پدر براي تربيت اهميت بيشتري پيدا مي‌كند زيرا فرزند شما الگوپذيري و آموزش رفتارهاي متناسب با جنسيت را نخست از شما آموزش خواهد ديد. تحقيقات نشان مي‌دهد پدراني كه همكاري بيشتري در تربيت فرزندان خود دارند معمولا كودكان شادتر و سالم‌تري به لحاظ روحي خواهند داشت. شما مي‌توانيد براي آموزش راهكارهاي مناسب در تربيت فرزندتان از مشاورين كودك نيز كمك بگيريد.

آموزش پدر و مادر | يادگيري مادر بودن

نقش مادر در تربيت كودكان از جمله مسائلي است كه همواره و در تمامي فرهنگ‌ها از آن صحبت شده است. مادر به عنوان مراقب اوليه كودك، تاثير بالايي در ايجاد احساس امنيت و دلبستگي سالم در كودك ايفا مي‌كند. سبك دلبستگي كودك مي‌تواند تمامي زندگي وي و ارتباط‌هاي اجتماعي بعدي او را تحت تاثير قرار دهد. به همين خاطر متخصصان تاكيد دارند كه والدين و به خصوص مادر پيش از تولد فرزند راجع به احساس دلبستگي و امنيت در كودك و ساير نقش‌هاي تربيتي مادر، اطلاعات خود را افزايش دهند.

كودك شما در تمامي مسائل تربيتي به مادر تكيه دارد و در نتيجه شما مي‌بايست با نيازهاي خاص هر سن و شيوه‌هاي تربيت كودك آشنا باشيد. دختران معمولا نخستين الگوگيري‌ها راجع به انجام وظايف مرتبط با نقش خود را از مادر آموزش مي‌بينند و چگونگي رفتارهاي مادر در اين زمان اهميت بسياري پيدا مي‌كند.

اهميت آموزش پدر و مادر

1. الگوگيري كودك

كودكان شما در فضاي خانه و با تقليد از رفتارهاي والدينشان راه و رسم زندگي را ياد مي‌گيرند. اگر آن‌ها صداقت و محبت را در خانواده ببينند در آينده به همين شيوه رفتار مي‌كنند اما اگر زورگويي و پرخاشگري را در والدين خود مشاهده كنند آن‌ها نيز استفاده نامناسب از قدرت را ياد خواهند گرفت. يك تعبير قديمي فرزندان را آيينه والدين مي‌داند. به همين خاطر شما مي‌بايست با اصول تربيت فرزند و شيوه‌هاي پاسخگويي به نيازهاي كودكتان در هر مقطع سني آشنا بوده تا بتوانيد الگوي مناسبي براي فرزند خود باشيد. 

2. ارضا نيازهاي تربيتي كودك

يكي از دلايل تاكيد متخصصان بر آموزش پدر و مادر اين است كه شما مي‌بايست با نيازهاي روحي كودك خود در هر بازه سني آشنا باشيد تا بتوانيد به خوبي از پس تامين آن‌ها بربياييد. شايد برايتان جالب باشد كه بدانيد روانشناسان كودك معتقدند بي توجهي به نيازهاي كودك و توجه بيش از حد به آن‌ها هر دو به يك اندازه آسيب زا هستند و تامين بيش از حد نيازهاي كودكان نيز آسيب‌هايي را در شخصيت بزرگسالي آن‌ها به جا خواهد گذاشت. شما به عنوان والدين كودك بايد با نيازهاي وي در هر بازه سني، راه‌هاي پاسخگويي به اين نيازها و همچنين حدود پاسخگويي آشنا باشيد تا بتوانيد فرزندتان را با يك شخصيت سالم و متعادل پرورش دهيد.

3. ايجاد روابط صميمانه با كودك

وقتي شما با نيازهاي كودك و همين طور وظايف خود به خوبي آشنا باشيد طبيعتا به خوبي مي‌توانيد مسائل مختلف را تربيت كرده و ارتباط بهتري نيز با فرزندتان داشته باشيد. در نتيجه يكي ديگر از دلايل اهميت آموزش پدر و مادر اين است كه يادگيري اين مهارت كيفيت ارتباط عاطفي درون خانواده را تحت تاثير قرار مي‌دهد.

آموزش پدر و مادر | روش تربيتي مسموم

اصطلاح والدين سمي به آن دسته از پدر و مادرهايي اطلاق مي‌شود كه با اتخاذ شيوه‌هاي تربيتي نامناسب باعث آسيب ديدن سلامت روان و شخصيت فرزندانشان مي‌شوند. شيوه‌هاي تربيتي نامناسب مي‌تواند به صورت سبك فرزندپروري مستبدانه، بي توجهي به احساسات و عواطف كودكان يا هر رفتار اشتباه ديگري ظاهر شود. توجه داشته باشيد كه اشتباهات شما در تربيت كودك، شخصيت و تمامي گستره عمر فرزند شما را تحت تاثير قرار مي‌دهد پس بهتر است از اشتباه و رفتار غير اصولي در اين زمينه خودداري كنيد و اطلاعات خود را راجع به رفتارهاي سمي و جايگزين‌هاي آن افزايش دهيد.

اهميت روانشناسي كودك در اجراي وظايف

توجه به ابعاد مختلف رشد رواني كودك از مهمترين وظايف والدين است. فرزند شما علاوه بر نيازهاي جسمي در زمينه‌هاي مختلف آموزشي، اجتماعي، اخلاقي و حتي عاطفي نيز به تربيت و رسيدگي نياز دارد. در نتيجه اگر مي‌خواهيد براي فرزندان خود والدين خوبي باشيد و آن‌ها را براي زندگي آينده مجهز نماييد بهتر است به اين مسائل توجه بيشتري داشته باشيد. سعي كنيد در فرايند تربيت كودك خود اين مسائل را تحت پوشش قرار دهيد. براي اين كار مي‌توانيد از انواع بازي‌ها، كتاب‌ها و برنامه‌هاي مناسب استفاده كنيد. 

آموزش ارتباط با كودكان به پدر و مادر

رفتار كردن با كودك در زمينه‌هاي مختلف از مهمترين سوالاتي است كه براي والدين پيش مي‌آيد. به عنوان يك پدر و مادر شما مي‌بايست رفتار مناسب با كودك خود در مسائل مختلف را به خوبي بشناسيد. براي اينكه بدانيد با كودك خود چه رفتاري داشته باشيد نخست بايد از نيازها و انگيزه رفتار وي آگاه شويد و بر همين اساس عكس العمل نشان دهيد. رفتارشناسان كودك معتقدند توجه و تحسين رفتارهاي مطلوب، سكوت در برابر رفتارهاي نامطلوب و همين طور پافشاري شما بر روي قوانين و مقرراتي كه در خانه وجود دارد از مهمترين مسائلي هستند كه در رفتار با كودك خود بايد به آن‌ها توجه كنيد.

علاوه بر اين كودك شما در هر دوره سني نيازها و بحران‌هاي خاصي را پشت سر مي‌گذارد كه آگاهي از آن‌ها مي‌تواند به شما در تنظيم شيوه‌هاي رفتار با كودكتان كمك كننده باشد. براي مثال كودك شما در سنين 2 تا 4 سالگي به دنبال كسب خودمختاري و اثبات خويش است. درصورتي كه رفتارهاي شما با او در اين بازه سني به صورت محدود كردن كودك باشد و به او اجازه ندهيد كه برخي از كارها را خودش انجام دهد باعث ايجاد اعتماد به نفس پايين و ترديد نسبت به توانايي‌ها در كودك مي‌شويد.

آموزش و راه هاي ارتقاي عملكرد پدر و مادر

در ادامه راهكارهايي را براي تبديل شدن به پدر يا مادري بهتر با هم بررسي خواهيم كرد.

با فرزندانتان با محبت رفتار كنيد

اصلي‌ترين نياز فرزندان شما كه مي‌بايست به آن توجه داشته باشيد محبت است. هرچقدر شما عشق و محبت بيشتري را به كودك خود ارائه كنيد آن‌ها سلامت روحي و احساس شادابي بيشتري را تجربه خواهند كرد. اما به خاطر داشته باشيد كه محبت با ايجاد وابستگي و نبود محدوديت و مقررات در خانه تفاوت دارد. شما از راه‌هاي زير مي‌توانيد محبت خود را به فرزندتان نشان دهيد.

• زماني از روز خود را به فرزندتان اختصاص دهيد، با او بازي كنيد، نسبت به مسائل وي توجه نشان دهيد و به او بگوييد كه دوستش داريد.
• هرگز فرزندتان را با ديگران مقايسه نكنيد. اين رفتار به كودك شما اين پيام را منتقل مي‌كند كه شما به او علاقه نداريد و ديگران را بهتر از او مي‌دانيد.
• موفقيت‌هاي فرزندتان را جشن بگيريد و او را براي كسب هر موفقيت حتي ساده و كوچك تشويق نماييد.

به فرزندتان كمك كنيد تا شخصيت خود را بسازد

تبديل شدن كودك شما به يك بزرگسال موفق در آينده بيش از هرچيز به رفتارهاي شما بستگي دارد. استفاده از راهكارهاي زير به شما در اين زمينه كمك خواهد كرد.

• الگوي خوبي براي فرزندتان باشيد تا با تقليد از شما، تبديل به شخصيت محكمي شوند.
• به فرزندتان اجازه دهيد با فعاليت در محيط، تجربه كسب كند و حتي گاهي اوقات آسيب ببيند.
• فرزندتان را به داشتن يك سبك زندگي سالم در زمينه تغذيه، خواب و فعاليت بدني و فكري تشويق كنيد.
• به حريم خصوصي و خواسته‌هاي فرزندتان احترام بگذاريد.
• هرگز سعي نكنيد فرزندانتان را درست مثل خود تربيت كنيد.

از يك مشاور كمك بگيريد

در تمامي سال‌هاي كودكي و نوجواني فرزندتان كه مشغول تربيت او براي حضور در جامعه به عنوان يك بزرگسال هستيد مي‌توانيد با مشورت گرفتن از مشاوران در زمينه‌هاي مختلف شرايط مطلوبي را براي كودك خود ايجاد كنيد. 

براي دريافت مشاوره در زمينه كودك مي توانيد از طريق شماره تلفن 02191002360 با متخصصان كودك در مركز مشاوره روانشناسي ذهن نو صحبت كنيد.

سوالات متداول درباره آموزش پدر و مادر